Các mô hình và nghiên cứu thúc đẩy học tập cá nhân hóa ở bậc đại học tại FPT Educamp 2025

Khai thác chủ đề “Học tập cá nhân hoá”, báo cáo viên tại FPT Educamp 2025 đã mang đến nhiều nghiên cứu, mô hình và công cụ giúp hiểu sâu hơn về cách cá nhân hóa có thể được tổ chức, quản trị và ứng dụng ở bậc đại học. Các báo cáo không chỉ tập trung vào đổi mới phương pháp, mà còn đặt vấn đề trong bối cảnh công nghệ, hành vi người học và sức khỏe tinh thần của sinh viên thế hệ mới.

Học tập cá nhân hóa trong môn Kỹ năng mềm: Gắn kết phương pháp cá nhân hóa và học theo dự án

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại đề cao sự chủ động của người học, nhóm tác giả Nguyễn Thị Thanh Huyền và Nguyễn Hà Phúc (Trường ĐH FPT Hà Nội) đã mang đến một góc nhìn tổng quan và sâu sắc về cách hai phương pháp tưởng như khác biệt - học tập cá nhân hóa và học tập theo dự án (Project-based Learning - PBL) - thực chất có thể hỗ trợ, bổ sung cho nhau trong giảng dạy kỹ năng mềm qua báo cáo “Tính liên kết giữa các phương pháp học tập và học tập cá nhân hóa trong các môn kỹ năng mềm”.

Từ thực tế nghiên cứu và triển khai tại Trường ĐH FPT Hà Nội, nhóm tác giả chỉ ra rằng cá nhân hóa không hề mâu thuẫn với làm việc nhóm, mà ngược lại, giúp sinh viên thiết lập mục tiêu dự án theo nhu cầu riêng, tự xây dựng kế hoạch thực hành kỹ năng theo lịch trình cá nhân nhưng vẫn đảm bảo tiến độ chung. Cụ thể, khi được vận dụng đúng cách, cá nhân hóa giúp nâng cao chất lượng hợp tác làm việc nhóm, vì mỗi thành viên đều hiểu rõ vai trò, tiến độ và thế mạnh và kỳ vọng cá nhân. 

Tuy nhiên, tham luận cũng chỉ ra một số hạn chế tồn tại và đề xuất giải pháp cải thiện theo hướng kết hợp cá nhân hóa - dự án hóa để tối ưu hóa việc dạy - học kỹ năng mềm trong tương lai. 

Chiến lược cá nhân hóa lấy người học làm trung tâm: Kết hợp phân tích hành vi và mô hình ra quyết định

Là một trong những tham luận mang tính học thuật cao, nghiên cứu của nhóm tác giả Nguyễn Phi Hùng và Nguyễn Thị Lan Anh (Trường ĐH FPT Hà Nội) đề xuất một khung ra quyết định lai (hybrid framework) nhằm xây dựng chiến lược cá nhân hóa học tập lấy người học làm trung tâm dựa trên mô hình hành vi và hệ thống ra quyết định đa tiêu chí.

Nhóm sử dụng mô hình PLS-SEM để phân tích mối quan hệ giữa năm yếu tố cá nhân hóa đối với nhận thức tính hữu ích, động lực học tập và kết quả học tập: Tính thích ứng nội dung, quyền kiểm soát của người học, chất lượng phản hồi, mức độ liên quan của gợi ý và yếu tố xã hội 

Tiếp theo, nhóm áp dụng phương pháp AHP và VIKOR để xác định mức độ ưu tiên của các can thiệp giáo dục, cân nhắc giữa hiệu quả hành vi và những ràng buộc thực tiễn như chi phí, mức độ tích hợp công nghệ, rủi ro quyền riêng tư. Các phương pháp này cho phép cơ sở giáo dục đưa ra quyết định tối ưu, cân bằng giữa nhu cầu cá nhân hóa và giới hạn nguồn lực thực tế.

Kết quả nghiên cứu đã làm rõ những yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất đến hiệu quả học tập, đồng thời cung cấp lộ trình dữ liệu hóa để triển khai cá nhân hóa trong giáo dục đại học một cách khoa học và bền vững. Đây được xem là một đóng góp có giá trị cho lĩnh vực edtech trong giáo dục đại học.

AI First trong giảng dạy Lý luận chính trị: Công nghệ phục vụ sự phát triển của người học

Xuất phát từ triết lý “tổ chức và quản lý việc tự học của người học”, báo cáo của tác giả Nguyễn Văn Bình (Trường ĐH FPT phân hiệu TP.HCM) đưa ra cách tiếp cận rõ ràng về mô hình AI First trong giảng dạy các môn Lý luận Chính trị - vốn được xem là khó cá nhân hóa. 

Theo đó, giải pháp dựa trên việc tích hợp AI để thiết kế lộ trình học riêng cho từng sinh viên, cung cấp hỗ trợ tức thời theo nhu cầu, tạo hệ sinh thái tra cứu - phản hồi tự động hóa với đặc thù từng sinh viên.

Tác giả nhấn mạnh, công nghệ không thay thế người dạy mà đóng vai trò hệ thống hỗ trợ, giúp sinh viên phát triển năng lực tự học, tư duy phản biện và hội nhập quốc tế. AI chỉ thực sự có giá trị khi đặt con người làm trung tâm. Mô hình AI First góp phần cụ thể hóa mục tiêu SDG4 - Giáo dục chất lượng, hướng đến một quá trình học tập bền vững, cá nhân hóa nhưng vẫn giàu giá trị con người.

Art Journaling: Không gian an toàn nuôi dưỡng nhịp điệu học tập cá nhân của gen Z

Đặt nghiên cứu trong bối cảnh thế hệ gen Z bước vào đại học với nhiều áp lực: FOMO, peer pressure, nỗi sợ đánh giá, sự nhạy cảm trong giao tiếp - những yếu tố làm giảm khả năng học tập chủ động, tác giả Đào Lê Dung (Trường ĐH FPT phân hiệu Cần Thơ) đã mang tới Hội thảo FPT Educamp đề tài “Thúc đẩy môi trường học tập cá nhân hoá  cho SV ĐH FPT áp dụng “art journaling” - nhật ký hình ảnh”, giới thiệu phương pháp art journaling như một công cụ hỗ trợ cá nhân hóa trải nghiệm học tập.

Điểm đặc biệt của phương pháp nằm ở vai trò “gợi mở nhưng không đánh giá” của giảng viên. Thay vì ghi chép bằng câu chữ, sinh viên tự “vẽ lại” trải nghiệm học tập của mình sau mỗi buổi học. Trong quá trình đó, giảng viên chỉ đóng vai trò gợi mở, hoàn toàn không đánh giá hay nhận xét, tạo ra một không gian an toàn để người học thể hiện cảm xúc và tiếp nhận kiến thức.

Phương pháp này giúp sinh viên tự phản tư một cách tự nhiên hơn, giảm áp lực vì không bị phán xét, hiểu sâu hơn về tiến trình học tập cá nhân, kết nối lại với cảm xúc và động lực học tập.

Tuy nhiên, theo tác giả Đào Lê Dung, thách thức lớn nhất của phương pháp này nằm ở sự tự ti của những sinh viên “không biết vẽ”. Nếu vượt qua rào cản đó, art journaling có thể trở thành công cụ mạnh mẽ giúp xây dựng một môi trường học tập cá nhân hóa an toàn, tôn trọng sự khác biệt cho người học. 

AI và học tập tự định hướng: Ứng dụng trong thiết kế đề thi tiếng Anh

Bài tham luận của tác giả Nguyễn Thị Nhạn (Trường ĐH FPT phân hiệu Đà Nẵng) đã khai thác một chủ đề thực tiễn và đang được quan tâm: Tích hợp AI vào học tập tự định hướng (Self-Directed Learning - SDL) thông qua dự án thiết kế bài kiểm tra tiếng Anh. 

Trong dự án kéo dài 10 tuần, sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh được yêu cầu xây dựng bài thi theo các cấp độ năng lực khác nhau đồng thời so sánh sản phẩm do con người tạo ra với sản phẩm do AI (ChatGPT, Twee, Edpuzzle) hỗ trợ. Dữ liệu được phân tích bằng phương pháp định tính để đánh giá mức độ chủ động, khả năng quản lý thời gian, động lực và sự tự tin của sinh viên khi sử dụng AI. 

Thông qua phỏng vấn và phân tích dữ liệu bằng MAXQDA, tác giả chỉ ra các yếu tố quan trọng của học tập tự định hướng: động lực, tự chủ, quản lý thời gian và sự tự tin. AI đóng vai trò chất xúc tác hỗ trợ sinh viên tìm ý tưởng, kiểm tra tính hợp lệ của nội dung và tiết kiệm thời gian.

Báo cáo cũng chỉ ra những thách thức của phương pháp này như xung đột trong nhóm, thiếu tự tin vào sản phẩm tự tạo, hay khó khăn khi viết prompt hiệu quả. Song, những phát hiện này mở ra hướng phát triển để ứng dụng AI như chất xúc tác hỗ trợ học tập tự định hướng thay vì thay thế tư duy của người học

Những tham luận tại Hội thảo FPT Educamp 2025 đã cung cấp góc nhìn đa chiều, từ công nghệ, hành vi, phương pháp đến cảm xúc và trải nghiệm, góp phần xây dựng một hệ sinh thái học tập nhân văn, linh hoạt và phát triển bền vững cho người học tại FPT. 

Thu Uyên - fpt.edu.vn