SV FPT dùng AI làm ứng dụng chụp ảnh chữa bệnh cho gia cầm

Dân Trí - Ứng dụng này của sinh viên FPT là thành quả sau một thời gian miệt mài học cùng trải nghiệm, giúp người chăn nuôi phát hiện dịch bệnh sớm để tránh lây lan, hạn chế di chuyển tới các cơ sở thú y trong giai đoạn giãn cách xã hội vì COVID-19 cũng như tiết kiệm chi phí đi lại trong thời kì bình thường mới.

Đại dịch COVID-19 và dịch bệnh trên gia cầm cùng lúc bùng phát đã tạo nên gánh nặng cho người chăn nuôi và y tế thú y. Việc giãn cách, cách ly xã hội khiến quá trình chẩn đoán bệnh trực tiếp bị đình trệ, gia cầm chết từng đàn, ảnh hưởng trực tiếp tới thu nhập của các chủ sở hữu cũng như gây ra tình trang thiếu hụt thực phẩm quốc gia.

Theo báo cáo của tổ chức OECD (The Organization for Economic Co-operation and Development) thống kê trên 41 quốc gia và 12 vùng lãnh thổ nhu cầu về thịt gia cầm tăng từ 115.247 triệu tấn trong năm 2006 lên 131.225 triệu tấn năm 2025. Do đó, việc chăn nuôi gia cầm sạch và giảm nguy cơ dịch bệnh lây lan là một nhu cầu cấp thiết hiện nay ở các quốc gia.

Đã có nhiều nghiên cứu trên thế giới trong việc phát hiện bệnh trên gia cầm như nhận diện bệnh đậu gà bằng phương pháp máy học vector hỗ trợ (SVM), hay dựa trên âm thanh của gà để nhận diện cảm cúm, đeo thiết bị IoT hỗ trợ,… nhưng chưa có nghiên cứu nào trên thế giới hay Việt Nam thực hiện ứng dụng thuật toán học sâu (Deep learning) vào trong việc nhận diện các bệnh và phân vùng dịch bệnh trên gia cầm như nghiên cứu này.

Dựa trên thành công ban đầu của dự án, với việc áp dụng thuật toán học sâu ResNet và VGGNet được trình bày trong hội thảo quốc tế INISCOM 2020 (6th EAI International Conference on Industrial Networks and Intelligent Systems), nhóm sinh viên Công nghệ thông tin Trường Đại học FPT phân hiệu Cần Thơ gồm Phạm Quốc Nghị, Lê Thành Nhân, Huỳnh Thị Nhiên, Trương Thị Thanh Xuân dưới sự hướng dẫn của thầy Quách Luyl Đa đã phát triển hệ thống quản lý bệnh cúm gia cầm cải tiến thuật toán học sâu (Deep learning) giúp tăng độ chính xác trên 90%, kèm theo đó là các tính năng bản đồ vùng bệnh, hỗ trợ liên lạc với các chuyên gia và đã trình bày trong vòng Chung kết cuộc thi Sinh viên nghiên cứu khoa học FPT Edu Research Festival 2020 diễn ra tại Trường ĐH FPT phân hiệu Thành phố Hồ Chí Minh. Vừa nghiên cứu, học tập, vừa trải nghiệm ngay trên lớp. cả nhóm đã ra thành công cho ra đời ứng dụng thiệt thực này, chỉ 30 giây sau khi chụp ảnh gia cầm bị bệnh, DCDapp sẽ trả về kết quả gồm tên bệnh, cách xử lý, hỗ trợ tư vấn, liên hệ chuyên gia.

Người chăn nuôi sẽ tải ứng dụng điện thoại mang tên DCDapp gồm 4 chức năng: Quản trị, nhận dạng, chẩn đoán bệnh, khoanh vùng dịch bệnh thương mại điện tử. Sau khi đăng ký tài khoản trên hệ thống, người dùng sẽ chọn gửi ảnh từ thư mục hoặc chụp ảnh vùng bị bệnh trên cơ thể gia cầm để “bác sĩ ảo” chẩn đoán bệnh. Thời gian trung bình để hệ thống xử lý thông tin qua hình ảnh là 30 giây và kết quả trả về sẽ gồm các thông tin như tên bệnh, cách xử lý, hỗ trợ tư vấn, liên hệ chuyên gia. Với tính năng phân vùng dịch bệnh gia cầm, giúp các cơ quan quản lý dịch bệnh ở địa phương có thể khoanh vùng và dập dịch kịp thời, tránh lây lan và ảnh hưởng nặng tới người chăn nuôi (Ví dụ: cúm gia cầm).

Trên thị trường hiện nay có một số đơn vị cung cấp ứng dụng di động kết nối người chăn nuôi với bác sĩ thú y. Tuy nhiên, các ứng dụng này mới dụng ở mức “kênh chat” giữa người nuôi thú cảnh với bác sĩ; còn DCDapp hiện đang là ứng dụng hiếm hoi tại Việt Nam có tính năng chẩn đoán bệnh cúm gia cầm bằng AI và khoanh vùng dịch bệnh trên gia cầm.

DCDapp góp phần giảm bớt áp lực cho Sở thú y và phòng khám thú y; giúp người chăn nuôi phát hiện dịch bệnh sớm để tránh lây lan, đảm bảo hạn chế di chuyển tới các cơ sở thú y trong giai đoạn giãn cách xã hội vì COVID-19 cũng như tiết kiệm chi phí đi lại trong thời kì bình thường mới… Bên cạnh đó, việc tích hợp tính năng thương mại điện tử góp phần kết nối người chăn nuôi với các đại lý cung cấp, đáp ứng nhu cầu tìm kiếm sản phẩm, mua hàng trực tuyến. Điều này càng có ý nghĩa hơn giữa lúc đại dịch COVID-19 chưa hoàn toàn được khống chế trên toàn cầu.

“Nhóm đã tiến hành khảo sát, nghiên cứu và hoàn thiện sản phẩm trong vòng 1 năm. Khó khăn lớn nhất nằm ở bước thu thập dữ liệu bệnh gia cầm vì nguồn dữ liệu ở Việt Nam còn rất hạn chế, ít cơ sở lưu trữ. Tuy nhiên, chúng mình rất may mắn khi được FVET chuyên về thú y tại Việt Nam hỗ trợ nguồn dữ liệu, cũng như các chuyên gia gán nhãn các loại bệnh”, sinh viên Lê Thành Nhân – đại diện nhóm nghiên cứu khoa học tham gia FPT Edu Research Festival 2020 cho biết.

Cũng theo Lê Thành Nhân, thông qua 1 số cuộc thi khởi nghiệp, nhóm PODD đã được các chuyên gia đánh giá và góp ý để hoàn thiện sản phẩm hơn DCDapp theo định hướng: kết hợp với cơ sở thú y để bày bán sản phẩm trực tiếp trên hệ thống giúp người nông dân có thể đặt hàng trực tuyến và thu hoa hồng; Phát triển hệ thống theo hướng VietGAP và GlobalGAP từ đó có thể truy xuất nguồn gốc thịt gia cầm sạch; Phát triển hệ thống với camera giám sát trên đàn gia cầm quy mô trang trại và hệ thống IoT trong việc cho ăn tự động, uống nước tự động và điều hoà không khí từ đó lấy được số liệu của lượng thức ăn, nước uống và không khí xung quanh môi trường đàn gia cầm để tăng độ chính xác hỗ trợ dự báo dịch bệnh cho nhà chăn nuôi.

Theo thầy Quách Luyl Đa: “Dưới sự giúp đỡ của giáo sư đến từ trường Đại học Teknologi PETRONAS, Malaysia và các giảng viên từ trường Đại học FPT, nhóm có nhiều cơ hội học cùng trải nghiệm hơn. Hi vọng nhóm có thể phát triển ứng dụng hoàn thiện và hỗ trợ người nông dân giảm thiểu rủi ro trong quá trình nuôi, tăng được giá trị của thịt gia cầm sạch. Để làm được điều này thì cần sự hỗ trợ từ cộng đồng để các dự án về nông nghiệp sạch ở Việt Nam có thể phát triển nhanh hơn”.

Theo Dân Trí