Thủ khoa khối ngành CNTT Trường ĐH FPT: “Nghiên cứu khoa học không khó”

Trần Phương Nam – Thủ khoa tốt nghiệp khối ngành CNTT, Trường ĐH FPT phân hiệu TP. HCM là một sinh viên đam mê nghiên cứu khoa học (NCKH). Nam đến với NCKH chưa lâu nhưng đã giành được nhiều thành tích đáng nể trong lĩnh vực tưởng chừng như khô khan và khó khăn này.

Đã tốt nghiệp một trường đại học và có công việc ổn định nhưng Nam quyết định dừng lại ngay ở “vạch đích”, chọn học lại ngành CNTT, Trường ĐH FPT phân hiệu TP. HCM. Nơi đây cũng chính là cái nôi giúp Nam tiếp xúc với NCKH, nuôi dưỡng tình yêu với NCKH trong Nam.

“Những năm đầu Đại học, mình thậm chí còn không biết NCKH là gì. Phải đến sau kì OJT, khi cần tìm đọc các bài báo nghiên cứu khoa học có liên quan đến đồ án tốt nghiệp thì mình mới có những hình dung đầu tiên về công việc NCKH này” – Phương Nam chia sẻ.

Chỉ trong vòng 2 năm kể từ khi bén duyên với NCKH, Nam đã trở thành tác giả chính, đồng tác giả của nhiều bài nghiên cứu được xuất bản trên những tạp chí danh tiếng. Tuy vậy, cũng giống như hầu hết các bạn sinh viên khi tiếp xúc với NCKH lần đầu, Phương Nam cũng có nhiều bỡ ngỡ.

Những bỡ ngỡ ban đầu khi NCKH

Bởi lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo – chuyên ngành hẹp mà Nam đang theo đuổi trong lĩnh vực nghiên cứu, quá rộng. Vậy nên, những ngày đầu, Nam quyết định đi từ những thứ cơ bản nhất, là nghiên cứu bài toán phân loại chó, mèo và chữ số - bài toán khá dễ trong nghiên cứu trí tuệ nhân tạo. Rồi từ cái nền đó, Nam bắt đầu thử từng topic có khả năng phát triển để tìm cho mình một hướng đi đúng.

“Tuy nhiên, do thiếu kinh nghiệm trong việc chọn đọc các bài báo nghiên cứu, việc tự tìm hiểu sẽ khiến mình mất khá nhiều thời gian, nên mỗi lần trước khi tìm đọc về một hướng mới, ý tưởng mới, mình đều tham khảo ý kiến của giảng viên hướng dẫn để có thể hạn chế được việc đi sai hướng hoặc đi lòng vòng gây mất thời gian” – Phương Nam tâm sự.

Những ngày đầu đến với NCKH, kiến thức của Nam chỉ là một giọt nước giữa đại dương bao la. Vậy nên việc tìm được tài liệu để tham khảo, đọc và nghiên cứu kỹ lưỡng nhưng vẫn không hiểu tài liệu nói gì là một điều khá bình thường. 

“Thời điểm mới làm quen với NCKH thì đây là vấn đề nan giải và khiến mình dễ nản nhất. Nhưng mình đã chọn không bỏ cuộc mà đi từng bước nhỏ. Không hiểu chỗ nào thì nghiên cứu về phần đó thông qua Google, Youtube, hoặc hỏi thầy cô, bạn bè. Cho tới giờ, có những khi nhìn lại, mình lại tự hỏi không hiểu sao một vấn đề đơn giản như vậy mà lúc đó có ngồi nghiền ngẫm cả ngày mà vẫn không thông. Thật may là giờ mình có thêm chút kinh nghiệm rồi” – Nam hài hước chia sẻ. 

Xuất bản bài báo khoa học đầu tiên

Nếu như Nam có thể tự mày mò trong những bước đi đầu, thì quá trình xuất bản bài báo nghiên cứu khoa học lại là một hành trình khó cần có sự hướng dẫn của người có chuyên môn. Lúc này, các thầy cô ở Trường ĐH FPT phân hiệu TP. HCM là địa chỉ đáng tin cậy mà Nam tìm đến để xin tư vấn, hỗ trợ

“Bài báo đầu tiên của mình mất gần 4 tháng để hoàn thành trong khi mọi số liệu cũng như kết quả đã có sẵn. Lần đầu viết bài, mình mắc khá nhiều lỗi. Cùng may nhờ sự chỉ bảo của giảng viên hướng dẫn mà mình đã hoàn thành báo cáo và nộp trước deadline của hội nghị. Vậy nên, tìm được một giảng viên hướng dẫn sẵn sàng hỗ trợ là một may mắn đối với mình” – Phương Nam cho biết.

Đối với Nam, NCKH không phải là một vùng đất khó chinh phục, cái khó khi làm nghiên cứu chỉ là người nghiên cứu có dành đủ thời gian để tìm hiểu về những đề tài mà mình đang theo đuổi hay không. Thực tế, đa số thời gian rảnh của Nam đều dành cho nghiên cứu. Cậu bạn thường tìm kiếm những dự án NCKH từ thầy cô trong trường hoặc xung quanh cuộc sống. Cậu bạn cũng chú ý đánh giá tính khả thi, tính thực tế, cũng như tham khảo ý kiến của thầy cô trước khi quyết định triển khai bất cứ đề tài nào.

Đam mê NCKH là thế, nhưng Nam cũng thiết lập mối lối sống lành mạnh với lịch chơi thể thao, tụ tập bạn bè đan xen. Đây cũng chính là cách để Nam cân bằng giữa niềm đam mê nghiên cứu và cuộc sống thường ngày của mình.

Nhờ những cố gắng trong NCKH, Nam đã trở thành tác giả chính (first author) của hai bài nghiên cứu, tham gia hội nghị INISCOM, ICTC và được xuất bản trên tạp chí khoa học Springer và IEEE. Ngoài ra, trong hội nghị ICTC, cậu bạn có một bài nghiên cứu đạt giải thưởng best paper với chủ đề "RBBA: ResNet - BERT - Bahdanau Attention for Image Caption Generator" liên quan đến vấn đề tạo mô tả cho hình ảnh. Bên cạnh đó, Phương Nam cũng là đồng tác giả của nhiều bài báo nghiên cứu khoa học đang chờ công bố và xuất bản tại hội nghị ICIIT và ICOIN.

Hiện tại, cậu bạn đang tiếp tục theo đuổi đam mê tại Đại học Kyung Hee (Hàn Quốc) với học bổng Tiến sĩ 100%.

Hải Ngân

Tổ chức Giáo dục FPT – fpt.edu.vn