HỌC TRẢI NGHIỆM MÔN TOÁN THPT
Toán là môn học quan trọng với lứa tuổi THPT, nhưng việc học Toán lại thường được cho là khô khan. Đó là lý do học trải nghiệm môn Toán THPT đang là xu hướng giáo dục hiện nay, giúp học sinh thêm yêu thích và hào hứng học tập.
1. Học trải nghiệm môn Toán THPT là gì?
Học trải nghiệm môn Toán THPT là quá trình người học được tiếp cận hoặc làm việc trực tiếp trên đối tượng học tập môn Toán. Trong quá trình này, các em huy động những kinh nghiệm của bản thân để có được kinh nghiệm mới nhằm nâng cao nhận thức, giá trị sống của bản thân về thế giới khách quan.
Nói nôm na, đây là quá trình học đi đôi với hành. Học sinh tiếp cận với Toán ở góc độ gần gũi, thực tế, áp dụng vào thực tiễn để giải quyết vấn đề và từ đó chủ động thu nạp kiến thức, kỹ năng,…
Học sinh hào hứng chơi các trò chơi Toán học tại Ngày hội Toán học mở.
2. Lợi ích của học trải nghiệm môn Toán THPT là gì?
Toán học đối với học sinh THPT giúp ích cho các bạn rất nhiều trong việc rèn luyện nâng cao năng lực (tư duy logic, khả năng tính toán, tự chủ, tự học, kỹ năng giao tiếp...). Ngoài ra, các em còn học tự rèn luyện nhiều phẩm chất quan trọng (chăm chỉ, trách nhiệm, kiên trì, đam mê).
Tuy nhiên, phương pháp giảng dạy truyền thống chỉ thuần túy truyền tải lý thuyết một chiều đã biến môn học này trở nên khô khan, khó hiểu. Nhiều học sinh THPT thừa nhận nếu không vì kỳ thi chuyển cấp quan trọng, các bạn sẽ không lựa chọn học môn Toán.
Vì lẽ đó, việc học trải nghiệm môn toán THPT ra đời. Phương pháp này mang đến luồng gió mới cho giáo dục và lợi ích thiết thực cho người dạy - người học:
2.1. Tạo cảm hứng cho việc dạy và học môn toán
Theo phương pháp học trải nghiệm Toán học, học sinh THPT sẽ trở thành trung tâm, là người chủ động nghiên cứu. Các bạn sẽ phân tích để tìm ra kiến thức thông qua nhiều hoạt động trải nghiệm đa dạng từ các trò chơi, cuộc thi, thí nghiệm, làm dự án… Từ đó, học sinh sẽ thấy việc học tập môn Toán trở nên thú vị hơn nhiều.
Không còn tiếp thu kiến thức một cách thụ động, học sinh THPT có thể tự mình tìm ra khái niệm, các cách giải toán đa dạng, sáng tạo hay tìm soi chiếu một đề toán dưới nhiều góc nhìn để vận dụng vào thực tế.
Học sinh Trung tâm GDTX Quận Tân Phú, TP.HCM trải nghiệm lắp ráp mô hình một số hình chóp - Giao tuyến hai mặt phẳng.
Với phương pháp học trải nghiệm môn toán THPT, khi giảng dạy, giáo viên cũng sẽ thấy thú vị hơn. Phương pháp này kích thích sự sáng tạo của họ trong việc nghĩ ra nhiều hoạt động trải nghiệm khác nhau cho học sinh như STEM, tổ chức các trò chơi, cuộc thi, hướng dẫn học sinh làm các thí nghiệm toán học,...
Điều này cũng đòi hỏi giáo viên phải trau dồi kiến thức và kỹ năng nghiệp vụ sư phạm của mình thật tốt, không ngừng đổi mới, sáng tạo trong các hoạt động giảng dạy.
2.2. Giúp học sinh ghi nhớ và biết cách vận dụng kiến thức toán học vào cuộc sống
Cách dạy toán truyền thống chỉ là truyền đạt kiến thức một chiều - giáo viên cung cấp khái niệm, cách giải, học sinh cứ vậy áp dụng vào giải bài. Điều này khiến học sinh dần trở nên thụ động, mất dần tính sáng tạo, kỹ năng tự học, tự nghiên cứu.
Ngược lại, học trải nghiệm môn toán THPT đòi hỏi học sinh phải tự mình trải nghiệm, nghiên cứu, phân tích, tổng hợp để đi tìm ra chân lý, áp dụng vào những bài toán thực tế. Từ đó, các bạn sẽ ghi nhớ kiến thức lâu dài hơn và biết cách đưa lý thuyết vào thực tiễn để giải quyết vấn đề trong cuộc sống.
Ví dụ, nếu biết cách áp dụng kỹ năng toán học vào tính quản lý tiền bạc từ bây giờ, học sinh sẽ có thể tự đưa ra quyết định tài chính sau này, biết cách tính lãi suất, lãi kép, biết cách tiết kiệm và đầu tư tiền bạc tốt nhất.
Hoặc đơn giản, chỉ là cách sắp xếp, tu sửa lại phòng ốc, nhà cửa, mua sắm,… các kiến thức toán học cũng sẽ giúp học sinh THPT đưa ra quyết định đúng đắn và hợp lý nhất.
Được thực hành kiến thức toán học tại trường, học sinh có nhiều khả năng ứng dụng được kiến thức đó vào đời sống.
2.3. Học trải nghiệm môn Toán THPT giúp rèn luyện kỹ năng cho học sinh
Học trải nghiệm môn toán THPT là chuỗi các hoạt động nghiên cứu - phân tích - tổng hợp - áp dụng thực tiễn, diễn ra liên tục dưới nhiều hình thức khác nhau. Mỗi hoạt động lại giúp học sinh rèn luyện một kỹ năng khác nhau, bên cạnh kiến thức toán học và tư duy logic.
Ví dụ thông qua những cuộc thi, học sinh sẽ học được kỹ năng phân tích đề bài, tính toán nhanh, tư duy logic, vận dụng sáng tạo các công thức hay phát huy trí tưởng tượng không gian 3 chiều,…
Học sinh THPT Lê Quý Đôn (Hải Phòng) sáng tạo robot thông minh dựa trên kiến thức từ môn học STEM.
2.4.Nuôi dưỡng đam mê nghiên cứu khoa học
Toán học là nền tảng của nhiều môn Khoa học - Công nghệ hiện nay. Thậm chí các chuyên gia, nhà nghiên cứu đã khẳng định Toán học là một trong những “chìa khóa vàng” để mở cửa “Cách mạng công nghiệp 4.0” vốn đang thay đổi và thống trị thế giới với AI (Trí tuệ nhân tạo), Machine learning, công nghệ sinh học,...
Để “sống sót” trong cuộc đại chuyển đổi này, con người cần có cái nhìn khác về Toán học vì nền tảng của cách mạng công nghiệp 4.0 không gì khác ngoài những thuật toán và chỉ người giỏi Toán mới có thể làm chủ “cuộc chơi”.
Hoạt động học trải nghiệm môn Toán THPT là cách để học sinh nuôi dưỡng tình yêu, đam mê với Toán học và nghiên cứu khoa học. Đồng thời, các bạn cũng được làm quen với các quy trình nghiên cứu, sáng tạo, giải quyết vấn đề,… Đây là tiền đề cho việc nghiên cứu những vấn đề khoa học lớn hơn sau này.
3. Hoạt động học tập trải nghiệm môn toán THPT ở FPT
Hoạt động học tập trải nghiệm môn toán THPT ở FPT Edu rất được chú trọng. Cụ thể ở THPT FPT School, các hoạt động này được thiết kế đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung bài học. Học sinh được truyền cảm hứng yêu Toán học thông qua các hoạt động dự án liên môn, STEM…
Dự án Dream House (Ngôi nhà mơ ước) – Nơi lưu giữ ký ức, dành cho học sinh khối 11, do chương trình STEAM thuộc tổ Khoa học Tự nhiên THPT FPT School tổ chức là một trong những hoạt động như thế. Bằng việc tích hợp kiến thức Toán học, Vật lý, Công nghệ, Mỹ thuật, kỹ năng kinh doanh,… dự án giúp học sinh vận dụng kiến thức vào thực tiễn và phát huy tối đa tính sáng tạo của mình.
Sản phẩm từ dự án Dream House của học sinh THPT FPT School.
Ngay từ đầu học kỳ, học sinh THPT FPT School đã được thầy cô trao đổi, chia nhóm thực hiện dự án. Theo đó, mỗi lớp sẽ có từ 3 – 4 nhóm, lên ý tưởng, tìm hiểu kiến thức và thực hành. Tiếp theo thầy cô sẽ định hướng, quan sát và hỗ trợ các nhóm trong suốt quá trình “thai nghén” sản phẩm.
Dự án chia làm 2 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Thách thức vẽ kỹ thuật 3D
- Giai đoạn 2: Dream house of us.
Để hoàn thành dự án này, học sinh sẽ được học khóa học nghiên cứu khoa học kỹ thuật và thực hành dự án, được cung cấp các kiến thức và kỹ năng về Toán học:
- Tính toán kích thước bản vẽ
- Chia tỷ lệ nhà
- Tính toán mua nguyên vật liệu
- Vẽ sơ đồ không gian 3 chiều ngôi nhà
- Đo đạc, cắt gọt nguyên vật liệu cho phù hợp với kích thước
- Lắp ghép các bộ phận ngôi nhà phù hợp với thông số bản vẽ
Qua dự án, học sinh sẽ được áp dụng kiến thức Toán học như tính toán tỷ lệ đồ vật, căn nhà, tiền mua nguyên vật liệu phù hợp,...
Dự án tích hợp liên môn khiến học sinh không khỏi thích thú và hào hứng với từng giờ thực hành.
Học sinh THPT FPT thuyết trình về dự án của mình trước thầy cô.
Thầy cô chấm điểm sản phẩm của các em dựa vào các tiêu chí:
- Tính kỹ thuật (bố cục; độ tương thích với bản vẽ 3D)
- Tính chức năng (mức độ kết cấu bền vững của ngôi nhà và khả năng tích hợp điện vào nhà)
- Tính ứng dụng (sản phẩm có ứng dụng vào thực tế được hay không)
- Tính sáng tạo.
Ngoài kiến thức Toán học được tiếp thu thông qua thực tế, học sinh cũng sẽ được rèn kỹ năng vẽ trên phần mềm 3D, lắp đặt mạch điện, lập kế hoạch, quản lý nhóm, quản lý thời gian, tiền bạc, thuyết trình, làm dự án, thuyết trình…
Không chỉ ở THPT FPT School, rất nhiều trường học hiện nay cũng đã và đang áp dụng hoạt động trải nghiệm môn toán, đạt hiệu quả rõ rệt. Các hoạt động được thiết kế đa dạng, sáng tạo, mang đến kiến thức, kỹ năng mới mẻ cho học sinh. Để tìm hiểu thêm về các hoạt động học trải nghiệm môn Toán THPT, độc giả có thể truy cập tại đây.
(Nguồn ảnh: Internet, FPT Edu)
