Hội thảo ICMC 2025 bàn về sự chuyển đổi của ngành truyền thông trong thời đại AI
Ngày 22/3, Hội thảo quốc tế về Truyền thông Đa phương tiện (ICMC 2025) do Swinburne Việt Nam tổ chức đã diễn ra tại cơ sở Hà Nội, thu hút đông đảo sự tham gia của giới chuyên môn, học giả và doanh nghiệp trong lĩnh vực truyền thông, công nghệ.
Với chủ đề “Truyền thông Đổi mới sáng tạo trong kỷ nguyên AI: Các chiến lược sáng tạo tối ưu, Cân nhắc đạo đức và Những thách thức trong quản trị khủng hoảng truyền thông”, ICMC 2025 tập trung thảo luận về tác động của AI trong ngành báo chí, truyền thông; vai trò của trường đại học trong khởi tạo những thảo luận, định hướng nghiên cứu về truyền thông sử dụng các công cụ trí tuệ nhân tạo và tác động xã hội của nó. Hội thảo ghi nhận gần 30 bài báo khoa học của các học giả.
AI đang thay đổi truyền thông
Giáo sư Khoa Đỗ đến từ Đại học Công nghệ Swinburne Úc cho rằng con người đang trong giai đoạn “tuần trăng mật” với AI đầy sự hào hứng và lạc quan. Tuy nhiên AI sẽ còn tồn tại lâu dài và con người phải thích nghi bằng cách phát triển thói quen tự học cần thiết. “Tương tác với AI đòi hỏi sự rõ ràng trong suy nghĩ và mục đích rõ ràng”, ông khẳng định.
Theo ông Lê Quốc Vinh - Chủ tịch Le Group, sự phát triển nhanh chóng của các nền tảng mạng xã hội đã khiến cho việc tin giả và các lý thuyết âm mưu dễ dàng lan truyền hơn bao giờ hết. Đặc biệt công nghệ AI như AI tạo sinh đã dẫn đến những cách thức mới để tạo ra nội dung giả thuyết phục.
“Mặc dù AI có thể được sử dụng để kiểm tra sự thật và phát hiện sai lệch, nhưng việc lạm dụng AI đặt ra một thử thách lớn đối với những người làm truyền thông và quản lý khủng hoảng”, ông Lê Quốc Vinh nhận định.
Chia sẻ về vấn đề con người và AI hợp tác để kể chuyện sáng tạo đa phương tiện, ông Đinh Trần Tuấn Linh - Giám đốc điều hành Urah Network cho rằng, cần làm rõ những hiểu lầm về AI và sức mạnh của nó. Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu về sáng tạo trong thời đại số. Tuy nhiên, thách thức đặt ra là làm sao để hòa hợp sáng tạo của AI với cảm xúc, văn hóa và tiêu chuẩn đạo đức của con người.
Ứng dụng AI có trách nhiệm trong trường học và doanh nghiệp
Tại phiên thảo luận “Giao tiếp sáng tạo trong thời đại AI và vai trò của các trường đại học và nghiên cứu trong việc định hình truyền thông sử dụng AI”, Giáo sư Khoa Đỗ cho rằng, AI giống như một tấm gương phản chiếu, không chỉ đơn thuần là công cụ hỗ trợ mà còn là chìa khóa để thay đổi, nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập.
Theo Tiến sĩ Hoàng Việt Hà, Giám đốc Swinburne Việt Nam, trách nhiệm của trường đại học bao gồm việc đào tạo và trang bị cho sinh viên những kỹ năng cần thiết để sử dụng AI một cách có trách nhiệm, hiểu được tác động xã hội, đạo đức và pháp lý của công nghệ này. Các chương trình học cũng cần chú trọng đến việc phát triển khả năng phản biện của sinh viên, giúp họ nhận diện và giải quyết các vấn đề tiềm ẩn liên quan đến việc sử dụng AI như thiên lệch trong dữ liệu hay các nguy cơ đạo đức. “Việc xây dựng một môi trường học thuật tích cực và có trách nhiệm trong việc áp dụng AI sẽ giúp sinh viên và giảng viên tận dụng tối đa tiềm năng của công nghệ này trong việc cải thiện chất lượng giáo dục và nghiên cứu”, TS. Hoàng Việt Hà chia sẻ.
Cùng chia sẻ quan điểm, TS. Ngô Bích Ngọc, Trưởng Khoa Truyền thông đa phương tiện Swinburne Việt Nam cho rằng, AI trong ngắn hạn không thể thay thế con người, nhưng hệ thống giáo dục toàn cầu cần thiết kế lại các tiêu chí kiểm tra đánh giá và trau dồi cho người học về tư duy phản biện.
Khi được hỏi năng suất lao động có phải là yếu tố quan trọng nhất khi AI giúp gia tăng hiệu quả làm việc, ông Lê Quốc Vinh cho rằng, một trong những nhầm lẫn lớn là cho rằng AI chỉ giúp giải phóng thời gian và tư duy để làm việc nhiều hơn. Trên thực tế, AI giúp con người giải phóng thời gian để tập trung vào các công việc lớn hơn, thay vì tăng số lượng công việc.
Đồng tình với quan điểm này, Tiến sĩ Kelly Galvin, giảng viên cao cấp, chuyên gia Đổi mới giáo dục tại Đại học Công nghệ Swinburne Úc nhấn mạnh thêm, AI không chỉ được sử dụng để tăng cường hiệu quả mà còn tạo ra giá trị, chứ không đơn thuần chỉ là vấn đề đạo đức.
Theo ông Hoàng Nhật, Phó Tổng Biên tập Báo điện tử VietnamPlus, với góc độ người làm báo điện tử và theo dõi xu hướng truyền thông AI - “AI flop”, việc sử dụng AI trong sáng tạo nội dung sẽ có vấn đề về bản quyền. Vấn đề khẩn cấp là đưa ra hành lang pháp lý, lằn ranh đạo đức. Các tòa soạn cần có bộ quy tắc riêng để việc sử dụng AI hiệu quả và không vi phạm các vấn đề về đạo đức. Trong quá trình sản xuất sản phẩm, báo chí đều phải ghi rõ đã sử dụng AI ở những phần nào.
Tại ICMC 2025, các chuyên gia của Swinburne đã chỉ ra mặc dù AI mở ra nhiều cơ hội đột phá, nhưng cũng đặt ra những thách thức lớn về tính minh bạch, kiểm duyệt thông tin và vai trò của con người trong việc kiểm soát công nghệ này.
Ngoài các phiên thảo luận chính, hội thảo ICMC 2025 còn có các phiên trao đổi song song để các nhà nghiên cứu trình bày các công trình nghiên cứu về vấn đề cốt lõi của AI trong truyền thông, bao gồm đạo đức, quản lý rủi ro và các giải pháp sáng tạo.
Với sự kết nối giữa học thuật và thực tiễn, ICMC 2025 không chỉ mang đến những góc nhìn sâu sắc về AI và truyền thông mà còn tạo ra nền tảng vững chắc cho những nghiên cứu, ứng dụng mới trong tương lai.
Theo Swinburne Việt Nam
