Các mô hình kiến tạo học tập qua góc nhìn của CBGV FPT tại Hội thảo FPT Educamp 2024
Tại FPT Educamp 2024, nhiều báo cáo viên đã mang đến những mô hình mới mẻ và hữu ích trong việc kiến tạo môi trường học tập hiệu quả và bền vững như mô hình SDT, mô hình môi trường hạnh phúc, phương pháp học tập kiến tạo xã hội kết hợp công nghệ hiện đại. Dù có cách tiếp cận khác nhau, những mô hình này đều hướng tới mục tiêu cân bằng cảm xúc, tạo động lực để nâng cao năng lực tự học cho người học.
Phương pháp học tập kiến tạo xã hội kết hợp công nghệ hiện đại
Lĩnh vực Mỹ thuật Ứng dụng đòi hỏi một tinh thần tự học cao, song người học lại đối mặt với nhiều rào cản như tâm lý trì hoãn hay khó tiếp thu khi tự học. Nắm bắt được thực trạng này, BCV Tạ Danh Tùng (FPT Arena, Tập đoàn FPT) đã nghiên cứu đề tài “Thử nghiệm mới trong việc sử dụng phương pháp học tập kiến tạo xã hội để đào tạo khả năng tự học cho sinh viên ngành mỹ thuật ứng dụng”.
Theo đó, đề tài này tập trung vào phương pháp kết hợp giữa học tập kiến tạo xã hội với các công nghệ hiện đại như EduNext để thiết kế giáo trình đào tạo cá nhân hóa, hỗ trợ sinh viên phát triển kỹ năng tự học và quản lý thời gian. Edunext lấy sinh viên làm trung tâm và giảng viên sẽ tổ chức, kiểm soát việc tự học. Bằng cách cung cấp học liệu đa dạng, môi trường học tập cá nhân hóa, và hệ thống đánh giá chặt chẽ, sinh viên không chỉ nắm vững kiến thức mà còn cải thiện sự tự tin và chủ động trong học tập.
Phương pháp này đã được BCV triển khai thực nghiệm tại FPT Arena và thu được kết quả tích cực. Kết quả cho thấy, sinh viên ngành Mỹ thuật Ứng dụng đã có những tiến bộ đáng kể, tiếp thu bài nhanh, có khả năng lập kế hoạch quản lý thời gian, và chủ động tự học. Bên cạnh đó, BCV Tạ Danh Tùng cũng đã đưa ra những đề xuất để cải tiến phương pháp như hoàn thiện thêm các tính năng, phát triển bài giảng video và thư viện ngành trực tuyến.
Trông đợi rằng, thông qua phần chia sẻ của BCV, phương pháp học tập kiến tạo kết hợp công nghệ hiện đại để nâng cao khả năng tự học sẽ được nhân rộng và từng bước triển khai thử nghiệm tại các cơ sở đào tạo khác.
Mô hình xây dựng môi trường học tập hạnh phúc
Học sinh ngày nay không chỉ đối mặt với áp lực học tập mà còn bị ảnh hưởng bởi sự xao nhãng từ công nghệ và thiếu kỹ năng quản lý cảm xúc. Trước thực trạng này, nhóm tác giả gồm TS Nguyễn Hồng Phương, ThS. Trần Vũ Quang, BCV Nguyễn Như Anh (FPT School Bắc Ninh, Tập đoàn FPT), đã triển khai dự án “Môi trường học tập hạnh phúc” tại FPT School Bắc Ninh. Đây cũng chính là nội dung chia sẻ của nhóm tác giả khi mang đến FPT Educamp 2024 đề tài “Môi trường học tập hạnh phúc: Một số bài tập thực hành triển khai giai đoạn 1 thí điểm tại FPT School Bắc Ninh”.
Chia sẻ tại phiên trình bày, BCV Nguyễn Như Anh, đại diện nhóm tác giả cho biết dự án này tập trung vào các bài tập thực hành chú tâm, nhận diện cảm xúc, nuôi dưỡng lòng biết ơn và thư giãn, nhằm nâng cao khả năng tập trung và cân bằng tâm lý cho học sinh.
Nhóm đã triển khai thí điểm với 86 học sinh từ 7 đến 9 tuổi, ghi nhận những kết quả tích cực sau 4 tuần triển khai. Các bài tập như hít thở cầu vồng, nhận diện cảm xúc qua “cây cảm xúc” và thực hành lòng biết ơn không chỉ giúp học sinh cải thiện trạng thái tâm lý mà còn tăng cường sự tham gia, đóng góp tích cực trong lớp học. Đội ngũ giáo viên tham gia dự án đánh giá cao hiệu quả triển khai, với 100% giáo viên sẵn sàng tiếp tục triển khai trong các giai đoạn tiếp theo của dự án.
Mô hình SDT thúc đẩy động lực tự học
Mô hình SDT, Self-Determination Theory (Lý thuyết tự quyết định), được nhóm tác giả gồm chị Nguyễn Thanh Trà, chị Phạm Thị Nhã Trúc và chị Nguyễn Thị Thắm (FPT Schools Đà Nẵng, Tập đoàn FPT) giới thiệu tại FPT Educamp 2024 qua đề tài “Chia sẻ mô hình SDT để tạo động lực cho học sinh nói chung và học sinh THCS nói riêng”.
Theo chia sẻ của nhóm tác giả, đây là mô hình tiếp cận mới nhằm thúc đẩy động lực tự học của học sinh. Điểm đặc biệt của SDT là tạo môi trường học tập tự chủ, đáp ứng các nhu cầu tâm lý cơ bản như tự chủ, kết nối và năng lực. Thông qua các phương pháp như đặt mục tiêu cá nhân, tạo môi trường thân thiện, trao quyền lựa chọn nhiệm vụ và khích lệ tinh thần, học sinh được thúc đẩy để tự quản lý và phát triển tư duy độc lập.
Lứa tuổi THCS, vốn đang trong giai đoạn chuyển tiếp quan trọng, là đối tượng lý tưởng để áp dụng mô hình SDT. Những bài học tự đặt mục tiêu nhỏ nhưng thiết thực không chỉ tạo động lực mà còn khuyến khích học sinh vượt qua thử thách lớn hơn. Nhóm tác giả cũng chỉ ra một số khó khăn như học sinh chưa biết đặt mục tiêu phù hợp với năng lực cá nhân, phụ huynh vẫn coi trọng điểm số mà quên tạo động lực nội tại, tâm lý lứa tuổi THCS chưa ổn định, tác động bởi nhiều yếu tố xung quanh. Để giải quyết được những khó khăn và thách thức này, cần sự tham gia của nhiều nhân tố từ phía bản thân học sinh, phụ huynh, giáo viên, nhà trường cũng như môi trường xung quanh.
Những kết quả tích cực thu được từ quá trình triển khai thử nghiệm cho thấy mô hình SDT có khả năng được ứng dụng rộng rãi, giúp học sinh tạo động lực học tập nội sinh, cải thiện năng lực tự chủ, từ đó thúc đẩy việc tự học hiệu quả hơn.
Thu Uyên - fpt.edu.vn