Thực tế trường học trải nghiệm ở các quốc gia trên thế giới

Trường học trải nghiệm ở các nước Âu Mỹ có lịch sử phát triển lâu đời với nhiều mô hình nổi tiếng. Còn Việt Nam, dù mới phát triển nhưng trường học trải nghiệm hứa hẹn trở thành nơi truyền cảm hứng để người học trang bị kỹ năng sống, khám phá thiên hướng bản thân và tự định hình tương lai của mình.

Trường học trải nghiệm trên thế giới

Thế giới có nhiều lý thuyết nghiên cứu về trường học trải nghiệm. Ở mỗi quốc gia, với nền giáo dục và văn hóa khác nhau, lại xây dựng cho mình những mô hình riêng.

Nhiều trường học ở Châu Âu tham gia vào các chương trình giáo dục đa văn hóa, ví dụ như Nghị viện Thanh niên Châu Âu thúc đẩy sự hiểu biết liên văn hóa giữa các sinh viên trẻ đến từ nhiều quốc gia khác nhau, thông qua các chương trình trải nghiệm ngoài trời, thảo luận và chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, hiểu biết về văn hóa và cuộc sống.

Những ngôi trường nổi tiếng thế giới về chất lượng đào tạo như Đại học Yale (Mỹ), ĐH Harvard (Mỹ) cũng tích hợp hoạt động trải nghiệm vào chương trình đào tạo cho sinh viên. 

Sinh viên ở ĐH Yale trải nghiệm qua dự án nghiên cứu, thực tập doanh nghiệp và hoạt động câu lạc bộ. Trường chú trọng sự tương tác, gắn kết, khuyến khích sinh viên đặt câu hỏi, phản biện và tư duy sáng tạo. ĐH Yale còn có Trung tâm Quốc tế & Trải nghiệm chuyên nghiệp (The Centre for International & Professional Experience – CIPE) kết nối sinh viên với các cơ hội học tập, trải nghiệm tại nước ngoài, phát triển kỹ năng cá nhân.

Ở Trường Kinh doanh Harvard, ngay từ năm đầu, sinh viên đã có cơ hội tham gia chương trình Trải nghiệm hòa nhập vào kỳ nghỉ đông. Hoạt động này đưa sinh viên đến nhiều quốc gia trên thế giới, tích hợp phương pháp giảng dạy qua tình huống thực tế. Trong quá trình đó, người học còn có thể tham gia vào những hoạt động trải nghiệm cuộc sống ở một quốc gia hoàn toàn xa lạ, lần đầu thực hành những kỹ năng sống như nấu nướng bằng bếp củi, cùng người dân dựng nhà...

Trường học trải nghiệm tại Việt Nam

Mô hình trường học trải nghiệm đáp ứng đúng xu thế dịch chuyển trọng tâm việc học, khi mà mọi kiến thức hàn lâm đều có thể tiếp cận được qua Internet, người học chuyển mối quan tâm sang những trải nghiệm có được ở trường học. 

Một số trường công lập nắm bắt tâm lý này, đã tích hợp hoạt động trải nghiệm thực tế vào hoạt động giảng dạy. Các trường phổ thông tổ chức hướng nghiệp cho học sinh cuối cấp. Một số trường ĐH như ĐH Đà Nẵng tổ chức study tour đưa sinh viên trải nghiệm thực tế làm việc tại các doanh nghiệp. Học viện Báo chí - Tuyên truyền xây dựng studio tạo điều kiện cho sinh viên thực tập phỏng vấn, quay phim, chụp ảnh... Sinh viên báo chí cũng thường xuyên đi thực tế tại tòa soạn báo, đài truyền hình… tìm hiểu nghề nghiệp. 

Các hoạt động rút ngắn khoảng cách giữa kiến thức hàn lâm và thực tế nên được nhiều sinh viên hào hứng đón nhận. Nguyễn Oanh (sinh viên Báo chí) chia sẻ: “Học môn phỏng vấn truyền hình, mình đã thuộc lòng lý thuyết nhưng đến khi được làm thực tế trong studio, mình vẫn bối rối: không biết nhìn máy quay hướng nào, để mic ở đâu, tương tác với nhân vật ra sao cho phù hợp với từng thể loại chương trình… Những kỹ năng đó trong sách ít đề cập cụ thể mà phải trải nghiệm thực tế thì mới hiểu rõ và làm được.”

FPT Edu là một trong những mô hình trường học trải nghiệm với đa dạng nhóm hoạt động được xây dựng dựa theo xu hướng thế giới và Việt Nam. Học sinh, sinh viên từ tiểu học đến đại học có thể chọn trải nghiệm công nghệ, các hoạt động và khóa học về kỹ năng thế kỷ 21, văn hóa Việt Nam và văn hóa Á Đông, các khóa học và hoạt động để trở thành lãnh đạo tương lai, xu thế xã hội và văn hóa tương lai, thế giới đa văn hóa. 

Người học FPT Edu có cơ hội tham gia các chuỗi chương trình trải nghiệm, trao đổi văn hóa trong và ngoài nước, thực tập làm việc tại doanh nghiệp ngay khi chưa tốt nghiệp... Qua đó, các bạn được “chạm” vào môi trường thực tiễn, tự trang bị nhiều kỹ năng sống cần thiết để thích ứng với các môi trường từ học tập, làm việc đến cuộc sống toàn cầu hiện nay.

“Nhìn lại 4 năm học ĐH ở FPT Edu, điều khiến mình cảm thấy giá trị nhất không chỉ là kiến thức mà là “kho” trải nghiệm mình góp nhặt được. Từ những việc nhỏ như viết email chuẩn chỉnh đến việc lớn như lần đầu ra nước ngoài tự sống và học tiếng Anh trong 3 tháng. Bản thân cảm thấy trưởng thành hơn, có định hướng rõ ràng hơn cho tương lai của chính mình.” Hồng Tuyết (sinh viên năm cuối FPT Edu) cho biết.

Dù mới phát triển nhưng các chương trình trải nghiệm tích hợp ở trường công lập hay FPT Edu trường học trải nghiệm bước đầu góp phần thay đổi góc nhìn của người trẻ về “trường học”. Đó là cách các mô hình này truyền cảm hứng để người học tự khám phá thiên hướng bản thân và định hình thành công bằng tư duy giàu trải nghiệm.

Ngọc Trâm

Tổ chức Giáo dục FPT - fpt edu